'T is toch mijn geld niet
Uitgave september 2024
‘How can you see that a lawyer lies?’, vroeg mijn Californische oom Jos vande Mortel, vader van nog een Joseph A. van de Mortel, Ph.D. in Philosophyand also available for roof and cabinet work, me benieuwd aankijkend.‘When he moves his lips’, was het antwoord. Met zijn vrouw en drie kinderengeëmigreerd kort na de Tweede Wereldoorlog omdat ons dorp vergevenwas van de aannemers en bouwvakkers, hij de jongste was in de familie vandestijds en er woonde al familie van zijn vrouw uit het westen van het land,had ie daar een redelijk succesvol bouwbedrijf opgericht mede vanwegede enorme behoefte aan houten katholieke kerken. Er wordt vooral in houtgebouwd in Californië, dus liet hij zijn kinderen veel met lucifers spelen. ‘Danbrandt er zo nu en dan eens eentje af en kan ik weer opnieuw beginnen.’Hij had ook weleens een rechtszaak, waar ik me vooral van kan herinneren:‘Ge weent wel, mer ge weent niks’, sprak hij in zijn Brabo-Engelse dialect. Jewas een hele werkdag kwijt, je advocaatkosten werden nauwelijks gedekt,reiskosten naar de rechtbank in het centrum van Los Angeles kwijt, dus hetwas een moetje waar die niets aan overhield ondanks de toewijzing van zijnvordering.
Ook wij proberen het zoveel mogelijk te voorkomen, rechtszaken, maarje wordt op iets aangesproken vermits je je wilt verdedigen, of het iscontractueel overeengekomen dat je voor iets naar de rechter moet alsje er onderling niet uitkomt, of je hebt een vordering waar je de ander opaan wilt spreken. Een heel enkele keer hebben we een rechtszaak gehad inhet algemeen belang. Gewoon, om eens te bezien hoe dat dan gaat, en uit irritatie over incompetentie. Zo begonnen we een staatssteunzaak over deaankoop door de gemeente Heerlen van het Maankwantoor (die w erbij is eengebbetje) in het prestigeproject - echter debacle geworden - Maankwartiervoor de somma van bijna elf miljoen euro. Uiteindelijk oordeelde hetHof Den Bosch dat het kantoor vier miljoen te duur was geweest en datbedrag te veel aan de aannemer was betaald.
Wonderlijk genoeg wenstede gemeente het vonnis niet uit te voeren. En produceerden ze achterafeen rekensommetje aan de gemeenteraad waarbij ze, ondanks betalingvan de vier miljoen te hoge koopsom zeven jaar eerder, ook nog zevenjaar huur hadden moeten betalen voor hun eigen pand dus, en volgens deberekening nog eens twee en een half miljoen aan die aannemer moestenbetalen, die die door de ambtenarij zelfverzonnen nieuwe tegoedbon gratisgekregen van de gemeente terug cadeau gaf, volgens de volslagen absurderekensom waarbij zij het pand dan toch weer voor de nieuwe, lagere waardeaankochten. In plaats van in het algemeen belang gewoon die vier miljoenop te halen bij de aannemer, een miljardenbedrijf, samen met hen optrekkenom die staatssteun niet te repareren.
Later won ik nog een rechtszaak bij deRaad van State tegen dezelfde gemeente inzake informatie in het kader vande Wet open overheid, tevens een uitspraak waar geen beroep meer tegenopenstond maar waar de gemeente evengoed geen uitvoering aan wenstete geven. Het Maankwantoor komt binnenkort leeg, het Maanhotel (9500vierkante meter) is voor leegstand gebouwd. Ook de Open Universiteit gaater niet naartoe verhuizen. En het project bulkt verder ook van de leegstanden de bouwfouten. Ge weent wel, mer ge weent niks. En het blijft maar geldkosten, dat prestigeobject. Het is toch hun geld niet.